Nowe inicjatywy UE dla wzmocnienia rolnictwa ekologicznego foto
Komisja Europejska rozpoczęła 4 września konsultacje publiczne w sprawie przyszłego planu działania na rzecz rolnictwa ekologicznego. Sektor ten będzie odgrywał ważną rolę w osiąganiu ambitnych celów Europejskiego Zielonego Ładu oraz celów wyznaczonych w ramach strategii „od pola do stołu” i strategii na rzecz bioróżnorodności. Priorytetem Komisji jest zapewnienie sektorowi rolnictwa ekologicznego odpowiednich narzędzi, a także dobrze funkcjonujących i opartych na konsensusie ram prawnych, które mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celu, jakim jest przeznaczenie na rolnictwo ekologiczne 25 proc. gruntów rolnych. Chociaż nowe rozporządzenie w sprawie produkcji ekologicznej stanowi silną podstawę, prawodawstwo wtórne, które należy jeszcze przyjąć, musi być równie solidne. Na wniosek państw członkowskich, Parlamentu Europejskiego, państw trzecich i innych zainteresowanych stron Komisja zaproponowała zatem 4 września br. odroczenie wejścia w życie nowych przepisów dotyczących produkcji ekologicznej o rok, tj. z dnia 1 stycznia 2021 r. na dzień 1 stycznia 2022 r.
Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Janusz Wojciechowski, powiedział: Strategia „od pola do stołu” i strategia na rzecz bioróżnorodności wyznaczają ambitne cele dla sektora rolnego, aby zapewnić jego gotowość na dostosowanie się do założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Rolnictwo ekologiczne będzie kluczowym elementem w procesie przejścia w stronę bardziej zrównoważonego systemu żywnościowego i lepszej ochrony różnorodności biologicznej. Dzięki odpowiedniej polityce i ramom prawnym Komisja będzie wspierać sektor rolnictwa ekologicznego w dążeniu do osiągnięcia celu, jakim jest przeznaczenie do 2030 r. 25 proc. gruntów rolnych na rolnictwo ekologiczne.
Przyszły plan działania na rzecz rolnictwa ekologicznego, który ma zostać przyjęty na początku 2021 r., będzie ważnym instrumentem wspierającym przyszły wzrost tego sektora. Przyjęte przez Komisję strategia „od pola do stołu” i strategia na rzecz bioróżnorodności obejmują cel polegający na przeznaczeniu do 2030 r. 25 proc. gruntów rolnych na rolnictwo ekologiczne. Aby pomóc w jego osiągnięciu, Komisja Europejska wprowadza i wykorzystuje kluczowe narzędzia:
- plan działania na rzecz rolnictwa ekologicznego, który będzie miał zasadnicze znaczenie dla pobudzenia sektora zarówno na poziomie popytu, jak i podaży. Plan ten będzie się koncentrował na trzech kluczowych aspektach: pobudzaniu popytu na produkty ekologiczne przy jednoczesnym zachowaniu zaufania konsumentów; zachęcaniu do zwiększenia obszaru wykorzystywanego na potrzeby rolnictwa ekologicznego w UE; oraz zwiększaniu roli produkcji ekologicznej w walce ze zmianą klimatu i utratą różnorodności biologicznej, w tym dzięki zrównoważonemu zarządzaniu zasobami. Rozpoczęte 4 września br. konsultacje publiczne mają na celu zebranie informacji zwrotnych na temat projektu planu od obywateli, organów krajowych i zainteresowanych stron. Kwestionariusz będzie dostępny w internecie przez okres 12 tygodni do dnia 27 listopada;
- nowe prawodawstwo w dziedzinie rolnictwa ekologicznego, które odzwierciedli zmieniający się charakter tego szybko rozwijającego się sektora. Nowe przepisy mają zagwarantować rolnikom uczciwą konkurencję, a jednocześnie zapobiegać oszustwom i utrzymać zaufanie konsumentów. Aby zapewnić płynne przejście między obecnym a przyszłym prawodawstwem oraz aby umożliwić przemysłowi i państwom członkowskim osiągnięcie pełnej gotowości do wdrożenia nowych przepisów, Komisja zaproponowała odroczenie o rok ich wejścia w życie. Ze względu na złożoność i znaczenie przygotowywanego prawodawstwa wtórnego, o odroczenie to zwróciły się pierwotnie państwa członkowskie, Parlament Europejski, państwa trzecie i inne zainteresowane strony. W wyniku kryzysu związanego z koronawirusem prace nad prawodawstwem wtórnym spowolniły. Odroczenie to zapewni zaś wystarczającą ilość czasu na niezbędne szeroko zakrojone konsultacje i kontrolę ustawodawczą;
- unijną politykę promocji produktów rolno-spożywczych, która wspiera europejski sektor rolnictwa poprzez promowanie jego wysokiej jakości na rynku wewnętrznym i w państwach trzecich. W roku 2021 w ramach polityki promocji Komisja planuje przeznaczyć na rolnictwo ekologiczne specjalny budżet w wysokości 40 mln euro. Środki te zostaną przeznaczone na współfinansowanie działań promocyjnych i kampanii informacyjnych na temat sektora produkcji ekologicznej w UE, podnoszenie świadomości na temat jego jakości oraz pobudzanie popytu.
Oprócz tych kluczowych narzędzi obecna i przyszła wspólna polityka rolna (WPR) będzie nadal wspierać dalszy rozwój rolnictwa ekologicznego w UE. Na przykład środki w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich oferują wsparcie dla rolników, którzy pragną przejść na praktyki i metody rolnictwa ekologicznego oraz utrzymywać ten rodzaj rolnictwa.
Kontekst
Rolnictwo ekologiczne ma na celu produkcję żywności przy użyciu naturalnych substancji i procesów, co prowadzi do stosowania metod rolniczych o ograniczonym wpływie na środowisko. Zachęca się w nim do wykorzystywania zasobów odnawialnych pochodzących z gospodarstw rolnych, ulepszania cykli biologicznych w systemie rolnictwa, utrzymania różnorodności biologicznej, zachowania regionalnej równowagi ekologicznej, utrzymania i zwiększenia żyzności gleby oraz odpowiedzialnego i dbałego korzystania z wody. Ponadto przepisy dotyczące rolnictwa ekologicznego zachęcają do przestrzegania wysokich standardów dobrostanu zwierząt i wymagają od rolników zaspokojenia konkretnych potrzeb behawioralnych zwierząt.
W dniu 20 maja 2020 r. Komisja przyjęła strategię „od pola do stołu” i strategię na rzecz bioróżnorodności. Strategie te – zgodne z Europejskim Zielonym Ładem – proponują ambitne działania i zobowiązania UE mające na celu powstrzymanie utraty bioróżnorodności w Europie i na świecie oraz przekształcenie naszych systemów żywnościowych tak, aby stanowiły światowy wzorzec pod względem zrównoważonej konkurencyjności, ochrony zdrowia ludzi i planety oraz zapewnienia źródeł utrzymania wszystkim podmiotom w łańcuchu wartości żywności.
Więcej informacji
Rolnictwo ekologiczne w skrócie
Przyszłość produktów ekologicznych
Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności
Autor: Komisja Europejska