Europejska inicjatywa obywatelska Right to Cure foto
Komisja Europejska podjęła dziś decyzję o zarejestrowaniu europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right to Cure” (Prawo do terapii). Organizatorzy europejskiej inicjatywy obywatelskiej wzywają Unię do „przedłożenia zdrowia publicznego nad prywatne zyski [oraz] zapewnienia, aby szczepionki oraz terapie zapobiegające rozprzestrzenianiu się i przeciwdziałające pandemii stały się światowym dobrem publicznym, nieodpłatnie dostępnym dla każdego”.
Europejska inicjatywa obywatelska wymienia następujące cele:
- zapewnienie, aby prawa własności intelektualnej, w tym patenty, nie ograniczały dostępności jakiejkolwiek opracowanej w przyszłości szczepionki lub terapii przeciw wirusowi COVID-19;
- zapewnienie, aby przepisy UE dotyczące danych i wyłączności rynkowej nie ograniczały bezpośredniej skuteczności wydawanych przez państwa członkowskie obowiązkowych licencji;
- wprowadzenie zobowiązania prawnego, wymagającego od beneficjentów funduszy UE dzielenia się wiedzą, własnością intelektualną bądź danymi lub zasobami patentowymi dotyczącymi technologii medycznych w kontekście COVID-19;
- wprowadzenie zobowiązania prawnego, wymagającego od beneficjentów funduszy UE zachowania przejrzystości w odniesieniu do wkładów publicznych, kosztów produkcji, jak również klauzul dotyczących dostępności i przystępności cenowej w połączeniu z licencjami niewyłącznymi.
Komisja uważa, że ta europejska inicjatywa obywatelska jest prawnie dopuszczalna, ponieważ spełnia niezbędne warunki, i w związku z tym zdecydowała się ją zarejestrować. Na tym etapie Komisja nie analizowała jeszcze inicjatywy pod względem merytorycznym.
Kolejne kroki
Po dzisiejszej rejestracji europejskiej inicjatywy obywatelskiej organizatorzy mogą w ciągu najbliższych 6 miesięcy rozpocząć roczny proces zbierania podpisów poparcia. Jeżeli w ciągu roku inicjatywę poprze milion osób w co najmniej siedmiu państwach członkowskich, Komisja będzie musiała zareagować w ciągu sześciu miesięcy. Komisja może podjąć decyzję o przyjęciu wniosku bądź o jego odrzuceniu; w obu wypadkach będzie zobowiązana przedstawić uzasadnienie.
Kontekst
Europejska inicjatywa obywatelska wprowadzona została w Traktacie z Lizbony jako narzędzie w rękach obywateli do kształtowania programów działania. Oficjalnie zainicjowano ją w kwietniu 2012 r.
Formalna rejestracja inicjatywy otwiera procedurę, w ramach której jeden milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich może zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosku ustawodawczego w jednej z dziedzin, w których posiada ona takie uprawnienia.
Warunki dopuszczalności są następujące: (1) proponowane działanie nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie przedkładania wniosku dotyczącego aktu prawnego, (2) nie jest ono oczywistym nadużyciem, nie jest w sposób oczywisty niepoważne, szykanujące ani (3) sprzeczne z wartościami Unii.
Od początku istnienia tego instrumentu Komisja zarejestrowała łącznie 75 inicjatywy obywatelskie, a 26 odrzuciła.
Więcej informacji
Europejska inicjatywa obywatelska „Right to Cure”
Strona internetowa europejskiej inicjatywy obywatelskiej
Forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej
Autor: Komisja Europejska
